เปิดรายงาน ชงสรุป ป.ป.ช.ชุดใหญ่ โครงการ ดิจิทัลวอลเล็ต ๑๐,๐๐๐ บาท เตรียมส่งให้รัฐบาล พิจารณาพบช่องโหว่เอื้อทุจริตเชิงนโยบาย ชี้ เสี่ยงผิดกฎหมายหลายฉบับ ประเทศไม่เข้าขั้นวิกฤติ แนะเลือกแจกเฉพาะกลุ่มเปราะบาง วันที่ ๑๗ ม.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อวานที่ผ่านมา นายนิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการ ป.ป.ช. ได้กล่าวว่า คณะกรรมการเพื่อศึกษาและดำเนินการรับฟังความเห็นเกี่ยวกับนโยบายรัฐบาล ชุดที่มี น.ส.สุภา กรณีการเติมเงิน ๑๐,๐๐๐ บาท ผ่านระบบดิจิทัลวอลเล็ตที่มี น.ส.สุภา ปิยะจิตติ อดีตกรรมการ ป.ป.ช. เป็นประธาน ได้สรุปผลการศึกษา วิเคราะห์โครงการส่งให้ที่ประชุม ป.ป.ช. แล้ว แต่ยังไม่มีมติส่งเรื่องให้รัฐบาลไปพิจารณา เพิ่งพิจารณารายงานสรุปผลการศึกษาไปแค่ครั้งเดียวเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว อยู่ระหว่างพิจารณาว่า มีข้อมูลครบถ้วนเพียงพอแล้วหรือยัง จำเป็นต้องมีข้อมูลใดเพิ่มเติมหรือไม่ จะนำเข้าสู่ที่ประชุม ป.ป.ช. ชุดใหญ่อีกครั้ง แต่ยังไม่กำหนดเมื่อใด จึงยังไม่มีการส่งเรื่องให้รัฐบาลทราบ หากส่งรายงานให้รัฐบาลแล้ว เป็นอำนาจฝ่ายบริหารจะดำเนินการโครงการดิจิทัลวอลเล็ตต่อไปหรือไม่ ป.ป.ช. มีหน้าที่เพียงให้ข้อเสนอแนะ ข้อควรระวังเท่านั้น หากดำเนินการโครงการไปแล้ว ไม่มีความเสียหายทางเศรษฐกิจ หรือการทุจริตเกิดขึ้นไม่เป็นไร แต่ถ้าความเสียหายเกิดขึ้น รัฐบาลต้องรับผิดชอบ ต้องไปดูว่าเป็นข้อผิดพลาดจากการบริหารนโยบาย หรือมีการทุจริตมาเกี่ยวข้อง“สุภา” ชงสรุปรายงานให้ ป.ป.ช. ชุดใหญ่ผู้สื่อข่าวรายงานว่า คณะกรรมการเพื่อศึกษาและดำเนินการรับฟังความเห็นเกี่ยวกับนโยบายรัฐบาล กรณีการเติมเงิน ๑๐,๐๐๐ บาท ผ่านระบบดิจิทัลวอลเล็ต ที่มี น.ส.สุภา ปิยะจิตติ กรรมการ ป.ป.ช. เป็นประธาน หลังจาก ป.ป.ช. ตั้งขึ้น ๒๓ คน เมื่อวันที่ ๒๗ ต.ค. ๖๖ มีตัวแทนหน่วยงานเศรษฐกิจ นักวิชาการ นักเศรษฐศาสตร์ วิเคราะห์ข้อมูล ข้อเท็จจริง เพื่อศึกษาถึงความเสี่ยงและผลกระทบ ล่าสุดคณะกรรมการได้สรุปผลการศึกษาเรื่องความเสี่ยงการดำเนินโครงการเสร็จเรียบร้อยแล้ว และส่งให้คณะกรรมการ ป.ป.ช. พิจารณา เมื่อ ๒ สัปดาห์ที่ผ่านมาพบช่องโหว่เอื้อทุจริตเชิงนโยบายผู้สื่อข่าวรายงานว่า ผลการศึกษาได้ข้อสรุปข้อมูลว่า โครงการดังกล่าวมีความเสี่ยงหลายเรื่อง ได้แก่ ๑. ความเสี่ยงการทุจริตเชิงนโยบาย แหล่งที่มาของเงินในโครงการที่มาจากการกู้เงินและเงื่อนไขการแจกเงิน ไม่ตรงกับที่แจ้งต่อ กกต. เมื่อเงื่อนไขการแจกเงินเปลี่ยนไป ไม่ให้ทุกคน และเปลี่ยนแหล่งที่มาเงินเป็นการออก พระราชบัญญัติกู้เงิน ๕ แสนล้านบาท จะเห็นว่าการเสนอนโยบายช่วงหาเสียง การแถลงนโยบายรัฐบาล และการดำเนินการตามนโยบายไม่มีความชัดเจน ไม่ปรากฏหน่วยงานผู้รับผิดชอบโครงการเป็นหน่วยงานใด บ่งชี้เป็นการหาเสียงโดยไม่มีความพร้อม ไม่พิจารณาปัจจัยต่างๆ อย่างรอบคอบ ทั้งด้านเศรษฐกิจและกฎหมายว่าจะทำได้หรือไม่ เมื่อพิจารณารายละเอียดเน้นกระตุ้นเศรษฐกิจระยะสั้น กำหนดเงื่อนไขขึ้นเงินของร้านค้าที่ร่วมโครงการ อาจเสี่ยงเอื้อประโยชน์บุคคลหรือกลุ่มบุคคลได้ ต้องศึกษาให้เห็นผลเป็นรูปธรรมว่าผู้ได้รับประโยชน์จะไม่ตกแก่พรรคการเมือง บุคคลหรือกลุ่มใด โดยเฉพาะกลุ่มผู้ประกอบการรายใหญ่ที่มีศักยภาพมากกว่ารายย่อย ต้องมีวิธีการเป็นรูปธรรมชัดเจนให้โครงการกระจายการกระตุ้นเศรษฐกิจอย่างทั่วถึง ไม่ให้มีความเสี่ยงรับจ้างลงทะเบียนร้านค้าในลักษณะนอมินี ให้อยู่นอกระบบฐานข้อมูลภาษีกรมสรรพากร เพื่อเลี่ยงภาษี หรือใช้ฟอกเงินทำผิดกฎหมาย หรือความเสี่ยงสมคบคิดกันทุจริตระหว่างร้านค้ากับกลุ่มเป้าหมายที่ได้รับเงิน โดยไม่ซื้อขายสินค้าจริง ต้องมีมาตรการป้องกันชัดเจน มีประสิทธิภาพตัวเลขฟ้องไม่เข้าขั้นวิกฤติร้ายแรง๒. ประเด็นความเสี่ยงด้านเศรษฐกิจ คำแถลงนโยบายต่อรัฐสภา ระบุว่า นโยบายดังกล่าวไม่ใช่การสงเคราะห์ประชาชนผู้ยากไร้ แต่เป็นการเติมเงินลงในระบบเศรษฐกิจ เพื่อพลิกฟื้นเศรษฐกิจประเทศ จึงต้องพิจารณาภาวะเศรษฐกิจประเทศในปัจจุบัน มีความจำเป็นต้องกระตุ้นเพียงใด เมื่อพิจารณาข้อมูลตัวเลขทางเศรษฐกิจต่างๆ พบว่ามีการประเมินสถานการณ์เศรษฐกิจไทยปี ๒๕๖๖ ไปทิศทางเดียวกัน ข้อมูลสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) คาดการณ์แนวโน้มเศรษฐกิจไทย จะขยายตัวร้อยละ ๒.๕ ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) คาดการณ์ขยายตัวร้อยละ ๒.๔ ข้อมูลจากหลายหน่วยงาน อาทิ ธปท. สศช. นักวิชาการเศรษฐศาสตร์ อาจารย์มหา วิทยาลัย วิเคราะห์สภาวะเศรษฐกิจปัจจุบันว่าไม่เข้าข่ายวิกฤติ ไม่เห็นสัญญาณวิกฤติเศรษฐกิจไทย แต่อาจเจริญเติบโตที่ชะลอตัวหรือต่ำกว่าศักยภาพ เมื่อเทียบสภาวะเศรษฐกิจปัจจุบัน กับภาวะวิกฤติเศรษฐกิจ เช่น วิกฤติต้มยำกุ้ง ปี ๒๕๔๐ วิกฤติมหาอุทกภัย ปี ๒๕๕๕ วิกฤติโควิด ปี ๒๕๖๓-๒๕๖๔ พบว่ายังไม่เข้าข่ายภาวะวิกฤติเศรษฐกิจแนะเลือกแจกเฉพาะกลุ่มเปราะบางขณะที่ข้อมูลสำนักงบประมาณของรัฐสภา (สงร.) ประเมินผลกระทบทางการคลังที่สำคัญของโครงการ จะมีภาระดอกเบี้ยหนี้สาธารณะเพิ่มขึ้น ๑๕,๘๐๐ ล้านบาทต่อปี สัดส่วนหนี้สาธารณะต่อจีดีพี เพิ่มขึ้นร้อยละ ๒.๖๕ การชำระต้นเงินกู้เพิ่มจากเดิมปีละ ๑๒๕,๐๐๐ ล้านบาท การจะกระตุ้นเศรษฐกิจต้องคำนึงถึงความคุ้มค่าและมีความจำเป็นเพียงใด ตลอดจนผลกระทบ ภาระทางการเงิน การคลังในอนาคต ในกรณีจำเป็นต้องดำเนินนโยบายช่วยเหลือประชาชนภายใต้สภาวะเศรษฐกิจที่ไม่เข้าขั้นวิกฤติ ตามนิยามวิกฤติเศรษฐกิจของธนาคารโลก การจัดลำดับความสำคัญ การพิจารณากลุ่มเป้าหมายที่ต้องการความช่วยเหลืออย่างแท้จริง อาทิ กลุ่มมีรายได้ต่ำกว่าเส้นความยากจน อาจเป็นทางเลือกจะไม่ส่งผลกระทบทางการคลัง โดยเฉพาะดอกเบี้ยและสัดส่วนของหนี้สาธารณะได้มากกว่าเข้าข่ายสุ่มเสี่ยงผิด ก.ม. หลายฉบับ๓. ประเด็นความเสี่ยงด้านกฎหมาย การดำเนินโครงการดิจิทัลวอลเล็ตต้องชอบด้วยกฎหมาย ต้องรักษามาตรฐานวินัยการเงินการคลัง เงื่อนไขการใช้วิธีกู้เงินจะทำได้โดยอาศัยอำนาจการตรากฎหมายขึ้นเป็นการเฉพาะ และเป็นกรณีมีความจำเป็นเร่งด่วน เพื่อแก้ไขวิกฤติประเทศ โดยไม่อาจตั้งงบฯ รายจ่ายประจำปีได้ทัน ดังนั้นรัฐบาลต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ จะเป็นกรณีจำเป็นต้องดำเนินการโดยเร่งด่วนและต่อเนื่อง เพื่อแก้ปัญหาวิกฤติของประเทศหรือไม่ แต่จากข้อมูลด้านเศรษฐกิจที่สรุปชัดเจนว่าสภาวะเศรษฐกิจปัจจุบันยังไม่เข้าข่ายวิกฤติ ดังนั้นหากรัฐบาลจะตรา พระราชบัญญัติกู้เงิน ๕ แสนล้านบาท เพื่อมาดำเนินโครงการ จึงควรพิจารณาอย่างรอบคอบ มิฉะนั้นจะมีความเสี่ยงผิดเงื่อนไขตาม พระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลัง รวมถึงผิด พระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. ๒๔๙๑ พระราชบัญญัติเงินตรา พ.ศ. ๒๕๐๑ หรือไม่ รัฐบาลจะต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ ไม่ให้ขัดหรือแย้งต่อบทบัญญัติกฎหมายฟันธงชัด โครงการมีผลเสียมากกว่าผลดี๔. โครงการดิจิทัลวอลเล็ตต้องคำนึงถึงความคุ้มค่า ความจำเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจ ตลอดจนผลกระทบและภาระทางการเงินการคลังในอนาคต ภายใต้หลักธรรมาภิบาล ๔ ด้าน คือ ความโปร่งใส การถ่วงดุล การรักษาความมั่นคงของระบบการคลังและความคล่องตัว โครงการนี้มีผลเสียมากกว่าผลดีคือต้องกู้เงิน ๕ แสนล้านบาท สร้างภาระหนี้แก่รัฐบาลในระยะยาว จะต้องตั้งงบฯ ชำระหนี้จำนวนนี้ ๔-๕ ปี กระทบต่อตัวเลขการใช้จ่ายและการลงทุนของภาครัฐ ๕. คณะรัฐมนตรีและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรพิจารณาความเสี่ยงด้านกฎหมายอย่างรอบคอบ ได้แก่ รัฐธรรมนูญ มาตรา ๑๗๒ พระราชบัญญัติการเงินการคลังของรัฐ มาตรา ๕๓ พระราชบัญญัติมาตรา ๔-๖ เพื่อให้การดำเนินโครงการเกิดประสิทธิภาพสูงสุด เป็นไปตามกฎหมาย ๖. คณะรัฐมนตรีควรประเมินความเสี่ยงอย่างรอบด้าน โดยกำหนดแนวทางหรือมาตรการบริหารความเสี่ยง การป้องกันการทุจริต มีกระบวนการตรวจสอบทั้งก่อน ระหว่าง และหลังดำเนินโครงการ เพื่อให้โครงการดำเนินการอย่างโปร่งใส ตรวจสอบได้ให้ล็อกเป้าแจกเงินกลุ่มเปราะบาง๗. การดำเนินนโยบายรัฐบาลที่มีวัตถุประสงค์ช่วยเหลือประชาชนภายใต้สถานการณ์เศรษฐกิจที่ไม่เข้าขั้นวิกฤติ ควรพิจารณากลุ่มประชาชนเป้าหมายที่เปราะบางที่สุดที่ต้องการความช่วยเหลืออย่างแท้จริง อาทิ กลุ่มมีรายได้ต่ำกว่าเส้นความยากจน ๘. การนำเทคโนโลยีบล็อกเชนมาใช้กับโครงการดิจิทัลวอลเล็ต ครม. ควรพิจารณาความจำเป็นและความเหมาะสม ระยะเวลา และงบประมาณที่ต้องใช้ในการพัฒนาระบบ ให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์และระยะเวลาในการดำเนินโครงการ โครงการดังกล่าวเป็นการแจกเงินครั้งเดียว ให้ใช้จ่ายภายใน ๖ เดือน การพิจารณาใช้แอปพลิเคชันเป๋าตัง จะเป็นประโยชน์และเหมาะสมกว่า