รู้จัก เชื้อโควิด-๑๙ สายพันธุ์ ‘JN.๑’ มาแรง ทำยอดติดเชื้อพุ่งทั่วโลก

นักวิทย์ทั่วโลกจับตา เชื้อโควิด-๑๙ สายพันธุ์ใหม่ ‘JN.๑’ มาแรง กำลังจะเป็นเชื้อโควิด-๑๙ ที่ทำให้เกิดการระบาดระลอกใหม่ทั่วโลก และเชื้อโควิด ‘JN.๑’จะเข้ามาครองโลกถัดไปจากสายพันธุ์ XBBองค์การอนามัยโลกจัดให้ โควิด-๑๙ สายพันธุ์ JN.๑ เป็นสายพันธุ์ที่ ‘ต้องให้ความสนใจ’ แล้ว หลังพบคนติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในหลายประเทศ รวมทั้งสหรัฐฯ ยุโรป จีน อินเดีย และไทยเชื้อโควิด -๑๙ สายพันธุ์ JN.๑ เป็นรุ่นลูกของเชื้อโควิดโอมิครอน สายพันธุ์ BA.๒.๘๖ แต่พบการกลายพันธุ์ที่สไปก์โปรตีนเพิ่มขึ้น แค่ตำแหน่งเดียว ทว่ากลับทำให้มีความพอเหมาะพอดีมากขึ้นและติดเชื้อง่ายขึ้นกว่าเดิม อีกทั้งยังช่วยในการหลบภูมิต้านทานของร่างกายมนุษย์และแล้ว หน้าหนาวปีนี้ ชาวโลกยังคงเผชิญกับการแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-๑๙ พบคนติดเชื้อโควิด-๑๙ เพิ่มขึ้น เหมือนดั่งที่เหล่าผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัสวิทยาและโรคติดต่อ ย้ำมาตลอดว่า เชื้อไวรัสโควิด-๑๙ จะไม่หายไปจากโลกแต่ที่น่าหวั่นใจคือ การระบาดของโควิด-๑๙ ในขณะนี้ พบว่ามีเชื้อโควิดสายพันธุ์ น้องใหม่มาแรง อย่าง เชื้อโควิด ‘JN.๑’ กำลังแพร่ระบาดในหลายประเทศทั่วโลก และพบผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว  (ในไทยพบผู้ติดเชื้อแล้ว ๑ ราย จนถึง ๒๑ ธ.ค.)  อีกทั้ง องค์การอนามัยโลก(WHO) ได้ประกาศให้เชื้อโควิด-๑๙ สายพันธุ์ JN.๑ เป็น‘สายพันธุ์ที่ต้องให้ความสนใจ’ (Varient of Ineterest) แล้วด้วยเหตุนี้ เชื้อโควิด-๑๙ สายพันธุ์ JN.๑ จึงกลายเป็นเชื้อโควิด-๑๙ ที่ถูกเฝ้าจับตาเป็นพิเศษ ว่าจะมีฤทธิ์เดชขนาดไหน? และนี่คือสิ่งที่เหล่านักวิทยาศาสตร์รู้ เกี่ยวกับ เชื้อโควิด JN.๑ tt ttเป็นรุ่นลูกของ เชื้อโควิด BA.๒.๘๖เชื้อโควิด JN.๑ สืบสายมาจากเชื้อโอมิครอน BA.๒.๘๖ หรือมีชื่ออย่างไม่เป็นทางการว่า ‘พิโรลา’ ( Pirola) ซึ่งเป็นรุ่นหลานของ BA.๒ เจ้าของฉายา ‘โอมิครอนล่องหน’  โดยโควิดสายพันธุ์ BA.๒.๘๖ นี้เป็นสายพันธุ์ที่นักวิทย์ทั่วโลกจับตาช่วงฤดูร้อนในสหรัฐฯ หรือเดือนสิงหาคม ปี ๒๕๖๕ เชื้อโควิด-๑๙ BA.๒.๘๖ เป็นเชื้อโควิดที่มีการกลายพันธุ์ที่ สไปก์โปรตีน หรือโปรตีนหนาม (ใช้ในการจับกับ ACE๒ recepter ของเซลล์ร่างกายมนุษย์) มากกว่า ๓๐ ตำแหน่ง จนนักวิทยาศาสตร์กังวลว่าการกลายพันธุ์ที่สไปก์โปรตีนเป็นจำนวนมากนี้ อาจทำให้โควิด-๑๙ สายพันธุ์ BA.๒.๘๖ มีศักยภาพในการหลบหนีภูมิคุ้มกันจากการฉีดวัคซีน และแอนติบอดีที่ใช้สู้กับโควิด-๑๙ โชคดีที่ความกังวลเหล่านี้ไม่เกิดขึ้น แต่เชื้อโควิด BA.๒.๘๖ ก็ยังคงแพร่ระบาด และพบผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างช้าๆ ในบางประเทศ รวมทั้งในสหรัฐฯ ซึ่งจากผลการศึกษาบางงาน ชี้ว่า การที่เชื้อโควิด BA.๒.๘๖ ไม่ทำให้พบผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เป็นเพราะมันอาจสูญเสียความสามารถในการจับกับเซลล์ร่างกายของมนุษย์ก็เป็นได้จนมาถึงรุ่นของสายพันธุ์ โควิด JN.๑ ซึ่งนักวิทย์พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงแค่เพียง ‘ตำแหน่งเดียว’ เมื่อเทียบกับรุ่น ‘พ่อ’ แต่ดูเหมือนกว่ากลับทำให้โควิด JN.๑ มีความเหมาะสมมากกว่าเดิม และเป็นเชื้อโควิดที่แพร่ติดต่อได้เร็วขึ้นtt ttกังวล เชื้อโควิด JN.๑ แพร่ติดเชื้อเร็ว ขณะนี้พบคนติดเชื้อโควิด JN.๑ ในหลายประเทศทั่วโลก รวมทั้ง เดนมาร์ก สเปน เบลเยียม ฝรั่งเศส และเนเธอร์แลนด์ และกำลังพบผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในออสเตรเลีย เอเชีย และแคนาดาศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคติดต่อแห่งชาติสหรัฐฯ(CDC) ประเมินว่า ความชุกของเชื้อโควิดJN.๑ ที่จะทำให้มีผู้ติดเชื้อโควิดเพิ่มขึ้นกว่าสองเท่าในสหรัฐอเมริกา ระหว่างปลายเดือนพ.ย.-ธ.ค. โดยมีรายงานว่าพบคนติดเชื้อโควิด สายพันธุ์ JN.๑ในสหรัฐฯ แล้วประมาณ ๑๕-๒๙ % ส่วนที่สหราชอาณาจักร พบคนติดเชื้อโควิด สายพันธุ์ JN.๑ อยู่ที่ประมาณ ๗% ของจำนวนผู้ติดเชื้อโควิดในประเทศจากการแพร่ระบาดอย่างรวดเร็วของเชื้อโควิด JN.๑ ทำให้หน่วยงานที่ติดตามการระบาดของโควิด-๑๙ ชี้ว่า โควิด JN.๑จะกลายเป็นสายพันธุ์ที่มีคนติดเชื้อมากที่สุดทั่วโลกในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้าด้านองค์การอนามัยโลกได้จัดให้ เชื้อโควิด JN.๑เป็นสายพันธุ์ที่ต้องให้ความสนใจเมื่อ ๑๙ ธันวาคม๒๕๖๖ แต่ยังคงระบุถึงความเสี่ยงต่อสุขภาพของมนุษย์ ยังอยู่ในระดับต่ำtt ttผลการศึกษาพบหลบภูมิร่างกายของมนุษย์ด็อกเตอร์ที.ไรอัน เกรกอรี ผู้เชี่ยวชาญด้านวิวัฒนาการของไวรัส ประจำมหาวิทยาลัย Guelph ในรัฐออนแทริโอ ประเทศแคนาดา บอกว่า เป็นที่แน่ชัดแล้วว่า เชื้อโควิดสายพันธุ์ JN.๑กำลังเป็นคู่แข่งที่เหนือชั้นกว่า โควิดสายพันธุ์ XBB ที่ยังอยู่ และจะทำให้โควิด สายพันธุ์ JN.๑ จะครองโลกในลำดับถัดไป  ด็อกเตอร์เกรกอรี กล่าวว่า การกลายพันธุ์ที่สไปก์โปรตีนของ เชื้อโควิด สายพันธุ์ JN.๑ ดูเหมือนจะช่วยให้เชื้อไวรัสหลบหนีภูมิคุ้มกันของเรา ขณะที่ผลการศึกษาของนักวิจัยของมหาวิทยาลัยโคลัมเบียในสหรัฐฯ และจีน ชี้ว่า ความสามารถของแอนติบอดีในร่างกายของมนุษย์ ในการต่อต้านกับโควิดสายพันธุ์ JN.๑ ลดลงสองเท่า ถึงแม้จะไม่ได้ลดมาก แต่ก็สามารถทำให้เกิดการแพร่ระบาดระลอกใหม่ในเร็วๆ นี้tt ttเราจะป้องกัน โควิดสายพันธุ์ JN.๑ ได้อย่างไร?เว็บไซต์ Yalemedicine มหาวิทยาลัยเยล ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยด้านการแพทย์ชั้นนำของโลก ระบุว่า ในฤดูใบไม้ร่วง จนถึงฤดูหนาว เราต้องเผชิญกับทั้งเชื้อโควิด-๑๙ เชื้อไข้หวัดใหญ่ และเชื้อไวรัส RSV แพร่ระบาดในเวลาเดียวกัน วัคซีนยังสามารถช่วยป้องกันอาการป่วยจากเชื้อไวรัสทั้งจากเชื้อไข้หวัดใหญ่ และเชื้อโควิด-๑๙ ให้แก่ทุกคนที่อายุตั้งแต่ ๖ เดือนขึ้นไปได้ขณะที่ ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคติดต่อแห่งชาติสหรัฐฯ(CDC) ระบุว่าวันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๖๖ มีผู้ใหญ่มารับการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-๑๙ ล่าสุด แค่เพียง ๑๘% ซึ่งถือว่าเป็นสัดส่วนที่ต่ำเมื่อเทียบกับปีที่แล้ว ด้วยเหตุนี้ CDC จึงเรียกร้องให้แพทย์ทำงานกันหนักมากขึ้น เพื่อให้คนไข้ได้รับการฉีดวัคซีน และย้ำว่า ยังไม่สายเกินไปจากการได้รับประโยชน์จากวัคซีนป้องกันโควิด-๑๙ ที่ระบาดในฤดูนี้ผู้เขียน: อรัญญา ศรีจันทรนิตย์ที่มา : BBC, yalemedicine ,CNN